Tom Janssen - The Element Of Surprise - 2004

Een cd die "The Element Of Surprise" heet moet welhaast verrassend zijn en dat is dit schijfje dan ook. De combinatie die Tom Janssen hierop laat horen van
symfonische jazzrock en toegankelijke, enigszins gelikte, popmuziek ken ik eigenlijk alleen maar van Gino Vannelli ten tijde van het magistrale album "The Gist Of
The Gemini" (1976). Daardoor is deze cd in mijn ogen behoorlijk apart. De lichtverteerbare muziek klinkt erg prettig want alhoewel het werk van de Arnhemse
muzikant het niet echt haalt bij dat van de Canadese womanizer is "The Element Of Surprise" toch ook behoorlijk kundig.
Dat is niet zo verwonderlijk, want Janssen is beroepsmuzikant nadat hij in 1992 als bassist afstudeerde aan de jazzafdeling van het Arnhemse conservatorium.
Sindsdien speelt hij in de meest uiteenlopende bands. Veel jazz uiteraard, maar ook disco, bigband, wereldmuziek en rock, hij gaat zelfs op tour met een heus
symfonieorkest. Momenteel bast de bezige bij in een folktrio en een rockband. Tussendoor is Janssen druk doende met zijn in de loop der jaren opgebouwde studio
waar hij aan zijn eigen muziek werkt en aangezien hij z’n oude liefde voor symfonische rock hervonden heeft levert dat voor ons symfomanen een interessante cd
op als "The Element Of Surprise".
Kenmerkend voor zijn stijl zijn de vele glissandi want naast de gewone basgitaar gebruikt Janssen ook de fretloze bas, de Stick en de contrabas. De bekwame
bassist is ook erg goed thuis op de toetsen. Zijn soepele synthesizerloopjes en ondersteunende Fender Rhodes-akkoorden doen me regelmatig denken aan die van
Joe Vannelli, de broer van Gino, maar ook aan bekendere namen uit het symfonische genre als Pete Bardens, Tony Banks en Steve Leigh (Landmarq). Tevens
speelt Janssen niet onverdienstelijk gitaar op deze cd en neemt hij de zang in vier nummers voor zijn rekening. Gelukkig laat hij zich niet gelden als een zelfzuchtige
multi-instrumentalist die alles zelf wil doen en er zijn dan ook drie gastmuzikanten aanwezig.
De levendige stijl van drummer Vincent Bodt zorgt voor een flitsend begin van de cd met het instrumentale Another Element Of Surprise. Niet alleen voorziet hij dit symfonische jazzrocknummer van een lekker tempo, ook accentueert hij de nodige riffs en riedels met zijn geraffineerde spel. De keuze voor een echte drummer is zoals altijd van grote invloed op de muziek. Want de manier waarop Bodt z’n hi-hat in Are You Surprised open en dicht laat gaan klinkt zeer aanstekelijk en kan ook alleen maar bedacht zijn door een drummer. De absolute ster in dit bij vlagen subtropisch nummer is gastzanger Henke Lamers. Onder de genoeglijke klanken van een fretloze bas zet hij zich voortreffelijk neer. Zijn goede stem richting Paul Carrack en Gino Vannelli pakt je helemaal in. Na een instrumentaal gedeelte vol flitsende gitaar- en toetsenthema's gaat hij regelmatig de samenzang aan met de eveneens geweldige Elles Jansen.
Lamers is ook met zijn bezielde stem te horen in de door contrabas gedragen soulballad Don’t Give It Up en het ietwat zoete The Air That I Breath. Dat hij niet heel
de cd vol gezongen heeft maakt Spider duidelijk want Tom Janssen zelf beschikt ook over een zeer aangename stem. Het nummer heeft een dijk van een melodie die hij samen met Elles Jansen laat floreren. De simpele tekst, die over een spinnetje gaat dat niet door een stofzuiger wil worden opgezogen, wordt bloedserieus gebracht en dat blijft hangen. Opmerkelijk is verder de mysterieuze vocoder op de achtergrond, evenals de wervelende synthsolo in het midden. Het recht-toe-recht- aan liedje Guardian Angel had van mij achterwege mogen blijven, het is, net als The Air That I Breath nogal zoet. Ik hoor liever zo’n klasse nummer als Earth dat na een bombastisch intro fantastisch opbouwt naar een heerlijk RPWL-achtig stuk. De cd eindigt met een instrumentaal nummer, de symfonische jazzrocker The Discovery Part 2. Het smakelijke spel op de Stick en de scheurende gitaar zorgen voor een knallende finale die goed aansluit bij het openingsnummer. Hierdoor is het balletje rond.
Tom Janssen kan beschouwd worden als een talentvolle aanwinst binnen de proggelederen. Misschien zal niet iedereen gecharmeerd zijn van sommige van zijn
wat toegankelijkere nummers, maar als ik je nu vertel dat "The Element Of Surprise" mijn meest gedraaide promo is wil dat wel wat zeggen.

Dick van der Heijde      Bron:www.progwereld.org

Tom Janssen - The Element of Surprise

I can offer very little insight to Tom Janssen, save to say that he has come up with extremely enjoyable album for me to review. Currently there is not a website
available, although hopefully this will be rectified in the not to distant future. What I do know is that he lives in Arnhem region of the Netherlands, makes his living
from his primary instrument and that The Element of Surprise is the end result of two years toil within his own studio. On this CD Tom plays all manor of bass guitars
along with the keyboards, synths, guitar and takes much on in the vocal department. Additional contributions come from Henke Lamers (vocals on tracks 2, 5 & 7),
with the very complimentary harmony vocals of Elles Jansen (no relation), which features throughout and Vincent Bodt provides the drumming.
I always tend to worry a little when I receive a CD that is primarily the work of one person, fearful that we will have an album of single ideas and over indulgence on
their chosen instrument, or even worse both. So first time in the CD player for The Element of Surprise came as a pleasant surprise as the music was readily
acceptable with strong musicianship all encompassed within a structured writing format. Categorising Tom Janssen's music (as a guide for the prospective
purchaser) has proved somewhat difficult. The album opens and closes with two instrumentals that would owe their allegiances to the jazz rock field. The remaining
seven tracks however range from catchy, simply arranged songs to those that combine Tom's armoury of prog influences within a concise structure.
A quick overview of the tracks from the album might help, starting with Another Element of Surprise. A good opener with some busy drumming from Vincent Bodt combined with equally fine playing from Tom Janssen - this strong rhythm section straightaway confirms that this is likely to be a crafted album. Added to the bass and drums are a number of organ, guitar and synth themes which drift in and out. Anyone familiar with Alan Emslie's music might well find much to their liking in this piece. Are You Surprised? - Yes I was! Well certainly for the first minute or so as the music changed to a gentle piano ballad, however things are quickly picked up and we are treated again to some fine playing from Messrs Janssen and Bodt. Similar territory to the opening number with a number of brief solos, this time
interspersed with vocal sections. Then we have Spider and yes it is about a spider. Despite the subject matter possibly being a bit strange, this tongue in cheek track is one of the gems from the album. The story looks at life through a spiders eyes and contains one of my favourite lines " but I don't like vacuum cleaners, no I don't, I don't like them at all". If you were a spider I don't suppose you would! The middle section of the album brings the vocals to the forefront and no better displayed than in Guardian Angel with Elles & Tom combining their voices in this mid tempo track. The vocals are at their best (for me) when they are in harmony - the two principal male voices although pleasant are not overly distinctive - personally I would like to have heard Elles voice let loose a bit more. In this day where the female voice is at the forefront of much of the music scene, it could well offer greater success. Don't Give Up is probably the strongest of the songs with a grooving beat, great bass work and with a strong vocal arrangement - a single perhaps? This nicely leads into Stardance, another favourite track, again a track that grooves along albeit a tad slower. Subtle bass work, effortless synths and the vocals are again infectious. Last in this mid section is The Air That I Breathe - the second single - nice fretless bass leads this distinctive "pop" song.
The end of the album is covered firstly by Earth opening with a big keyboard push but with the majority of the piece having an airy texture, sparse bass and again the vocals of Tom and Elles. Drifting through the piece are some lovely synth sounds very much in the style of Weather Report's Joe Zawinul. Album closer is The Discovery Part 2 [Instrumental] and a fine way to end the day. The heaviest piece from The Element of Surprise, again great playing throughout, good high's and lows and infectious themes. Great Jazz rock that even has a time to incorporate a bit of (e)mellotron - always new it was a prog album. For an self produced independent release I found the production values extremely high (that's bass players for you) and the material of a consistently high standard - although I fear in traditional "prog" circles the albums commercial edge might not appeal to all. As mentioned above The Element of Surprise proved to be an
extremely enjoyable album to listen to and one that I will return to often. I hope that Tom finds the time to record more material and I look forward to hearing the next
album!
Since I received the The Element of Surprise CD from Tom Janssen, I believe that it is available through Musea Records as well as from Tom himself.

Bob Mulvey      Bron: www.dprp.net